Aşırı Gerilim Meydana Getiren Olaylar İki Başlık Altında Toplanabilir:

Yıldırım: Yıldırımlar hem güç hem de telefon ve veri iletişim hatlarında aşırı gerilim koruma ürünlerilere sebep olabilmektedir. Yıldırım boşalmaları korkutucudur ve 530.000 amper akım şiddetine kadar çıktığı görülmüş olmakla birlikte 200.000 amper kabul edilmiş bir üst sınırdır.( Çoğunluğu 2000 ile 200.000 amper arasında meydana gelir) Elektriksel anahtarlama olayları: Elektriksel anahtarlama olaylarının neden olduğu aşırı gerilim koruma ürünleriler çok yaygındır ve önemli bir interferans kaynağı olarak kabul edilir. Bir iletkenden geçen akım etrafında manyetik alan oluşturur ve akım kesildiğinde (anahtar açıldığında) manyetik alan aniden azalır. İletken üzerinde biriken enerji, indükleme yoluyla aşırı gerilim koruma ürünleri olarak dağıtılır.

Yıldırım Akımı Nasıl Aşırı Gerilim Darbelerine Neden Olur?

Yıldırım akımının ikincil tesiri, iki yol ile aşırı gerilim koruma ürünlerilere sebep olur: Dirençli kuplaj: Dirençli kuplaj, aralarında elektriksel bağlantı bulunan binalar veya binalar grubuna yıldırım düşmesi halinde meydana gelir. İki bina münferit topraklama sistemine sahip ise yıldırımın düştüğü yere yakın binanın topraklama sistemi yıldırımın oluşturduğu potansiyel çadırının (gerilim gradyentinin) tesiri altındadır. Buna karşılık aralarında elektriksel bağlantı bulunan komşu binanın topraklama sistemi yıldırımın potansiyel çadırına göre referans topraktır.. Bu durumda aradaki elektriksel bağlantılar üzerinden dolaşım akımları geçer ve cihazlar üzerinde aşırı gerilimler oluşur. İnduktanslı kuplaj : İnduktanslı kuplaj, yıldırım akımı ile hatlar arasındaki transformatör etkisi olarak tanımlanabilir. Çok büyük değerdeki yıldırım akımı manyetik alan oluşturur ve bu manyetik alan da yakın hatlarda gerilimler indükler. Yeraltı Kablolarının Yıldırım Akımının İkincil Tesirinden Etkilenmediği Doğru Mudur ? Hayır. Yeraltı kabloları da diğer kablolar kadar dirençli kuplajın meydana getirdiği aşırı gerilim koruma ürünlerilerden etkilenir. Ancak yeraltı kabloları genellikle daha zayıf indüktanslı kuplajların meydana getirdiği aşırı gerilim koruma ürünlerilerden etkilenmezler

Bir kesintisiz güç kaynağımız var. Bu halde hala aşırı gerilim koruma sistemi kullanmalı mısınız ? UPS olduğu durumda da aşırı gerilim koruma ürünleri koruma sisteminin kullanılmasına ihtiyaç var mıdır?

Birçok UPS sistemi herhangi bir aşırı gerilim koruma ürünleri koruma donanımı içermez. Aşırı gerilim koruma ürünleri koruması sağladığını iddia edenlerin çoğunda ise sadece ufak bir alçak akım geçiren süzgeç bulunur. Bu süzgeç sadece radyo frekans girişimlere karşı koruma sağlarken hasar oluşturabilen daha büyük genlikli aşırı gerilim koruma ürünlerilere karşı koruma sağlamaz. Ayrıca birçok UPS sisteminde hatalarda, aşırı yüklemelerde, UPS arızalarında veya rutin bakımlarda devreye alınan bir by-pass bağlantısı vardır. Aşırı gerilim koruma sistemi, aynı zamanda UPS’ i ve onun elektronik devrelerini de hasara ve yıpranmaya karşı korur.

Aşırı Gerilim Darbelerinin Hasarlara Neden Olduğu Olaylar Nelerdir ?

Aşırı gerilim sebebiyle meydana gelen hasarlar seksenli yıllarda müthiş artış göstermiştir. Bunun sebebinin gerek sanayi gerek hizmet kuruluşlarında gitgide daha fazla hassas elektronik ölçüm, kontrol ve haberleşme cihazı kullanılması olduğu düşünülmektedir. Tüm üretim süreci PLC üniteleri ile yürütülmekte ve bilgisayar destekli imalat (CAD-CAM) sistemleri olmadan üretim hayal edilememektedir. Almanya'dan iki uç örnek verecek olursak Kartsruhe yakınlarında Worth kasabasındaki Avrupa’nın en büyük bilgisayar kontrollü kamyon fabrikası, Daimler-Benz'i ve Köln'deki bir milli bankayı sayabiliriz. Daimler - Benz fabrikası 1,5 km'ye 1 km'lik bir sahaya yayılmıştır. İki vardiya halinde 10.000 işçi her vardiyada 400 adet kamyon üretmektedir. Malzeme stoklan ve üretim kontrolü DC veri iletişim hatları ile bağlı bilgisayarlar ile kontrol edilmektedir. Bu tesiste yıldırımlı havalarda üretimin tamamen durmasa ve buna bağlı üretim kayıpları ile karşılaşılmaktaydı. Sonunda 1984 yılında aşırı gerilim koruma sistemi kurulduktan sonra problem ortadan kalkmıştır. İkinci örnekte Köln'de bir bankanın idari binasına yıldırım düşmesiyle sisteme giren aşırı gerilim, 120 m uzaklıktaki bilgisayar merkezinde yaklaşık 2 milyon DM'lik donanım hasarına sebep olmuştur. Takibenden kayıpların 4 milyon DM olduğu hesaplanmıştır.

Bina Tekniği ve Sanayi Büro Donanımı Ev Donanımı Hobi ve Boş Zaman Kalorifer Işıklandırma Kepenk Kumandası Garaj Kapı Kumandası Merkezi İletişim Binası Klima Cihazı Alarm Cihazı Yangın Alarmı Güvenlik Kamera Sistemi Bilgisayar Server Sistemi Yazıcı Telefon Santrali Faks Cihazı Fotokopi Bulaşık Mak. Çamaşır Mak. Çamaşır Kurutucu Kahve Mak. Alarmlı Radyo Buzdolabı Derin Dondurucu Mikrodalga Fırın Elektrikli Fırın Telefon Cihazı Televizyon Anten Güçlendirici Video Kayıt Cihazı Müzik Seti Bilgisayar Elektronik Müzik Sistemi Telsiz, DVD

Ülkemizde Pek Çok Olaya Çözüm Getirmiş Bulunmaktayız: Sayısız tesiste telefon santrallerinin defalarca yandığı için değiştirildiğinden yakınılmaktadır. Televizyon - Radyo verici istasyonlar tehlikeye en açık yerlerdir ve yıldırım sonrası on binlerce dolarlık verici cihazlarının kartlarında oluşan hasarlar görülmeye değerdir. Balins FM vericisine aşırı gerilim koruma sistemi uygulandıktan sonra 1994 yılından beri şikâyet görülmemiştir. Elektrik isleri tarafımızdan taahhüt edilen Star TV ve Telsim verici istasyonlarında bu sistem güvenle kullanılmaktadır. Çimento fabrikalarında ve beton plentlerinde elektronik kantarlara bu koruma uygulandıktan sonra loadcell ve kart hasarlar önlenmiştir.

Bizim Uygulama Tarzımız Nedir? Tesis İncelenir.

Topraklama sistemi incelenir; Daha önce meydana gelmiş hasarlar veya tesisin Ölçüm-kontrol ve bilgisayar gibi hassas cihazlarının bulunduğu bölümleri dikkate alınarak en uygun çözüm önerilir. Öngörülen sistem teknik kadromuz tarafından tesis edilir.   Kontrol edilir. Topraklama direnci ölçülür. Eğer topraklama direnci standartların üzerindeyse ilave topraklama sistemi yapılır.

Aşırı Gerilim Darbe Koruma Sistemi Nasıl İşler?

Alçak gerilim sisteminde fazlarla toprak ve nötr ile toprak arasına bağlanan aşırı gerilim kofreleri, darbe gelmesi durumunda acık devre durumundan iletime geçerek aşırı akımı kendi üzerlerinde söndürürler. Yani sistemin maruz kalacağı darbe gerilimleri, koruma kofreleri üzerine almış olur. Bunun için DIN-IEC normlarında kademeli bir koruma öngörülmüştür. Her kademe darbe gerilimini bir derece azaltarak neticede sistem için zararsız hale getirir. Kaba koruma için B sınıfı; orta seviye için C sınıfı ve hassas koruma için D sınıfı koruma modülleri kullanılır.